تکتم نیوز/محمود صادقی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، با اشاره به سال‌روز انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ اظهار کرد: این رویداد، یک رویداد سیاسی-اجتماعی بسیار بزرگ در سپهر سیاسی کشور ایران است که همچنان نیز آثار آن در کشور وجود دارد. در واقع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که شعار استقلال، آزادی، جمهوری‌اسلامی مطرح و رژیم دیرپای استبدادی در ایران ساقط شد و یک نظام جمهوری و البته توامان با اسلام شکل گرفت؛ حوادث و فراز و نشیب‌هایی که در یک الی دو دهه انقلاب به وقوع پیوست، شاید فرصت ظهور و بروز آن رویه جمهوریت در نظام را فراهم نکرد. به جز یک الی دو سال ابتدایی جمهوری اسلامی که آزادی سیاسی در حد بسیار گسترده‌ای وجود داشت، پس از آن به دلیل بروز ناآرامی‌ها و در ادامه، جنگ تحمیلی، فضا به گونه‌ای بود که حضور مردم در عرصه سیاسی از باب ادای تکلیف بود و از دوم خرداد ۱۳۷۶، مجال برای روی دیگر سکه که در واقع احقاق حق است، فراهم شد.

گفتمان اصلاحات توانست نظر طیف‌های مختلف را به خود جلب کند

وی ادامه داد: کاندیدایی که برخوردار از حمایت‌های سازوکار‌های درونی دستگاه‌ها نبود، توانست با طرح یک گفتمان جدید، اعتماد مردم را جلب کند و با حضور انبوه و کم‌سابقه رأی‌دهنگان از همه طیف‌ها، به قدرت برسد. به اتکای چنین پشتوانه‌ای، پیروز این انتخابات سیدمحمد خاتمی، گفتمان اصلاحات را مطرح کرد که از لحاظ حقوقی نیز گفتمان حق‌محور، در برابر گفتمان تکلیف‌محور مطرح شد. گفتمانی که به دنبال احیاء و احقاق حقوق مردم، آن هم در چارچوب نظام جمهوری اسلامی بود که البته توانست نظر طیف‌های مختلف را به خود جلب کند، حتی طیف‌هایی که اعتقادی به چارچوب‌های نظام جمهوری اسلامی نداشتند، اما احساس می‌کردند با این گفتمان می‌توانند تا حدی به ارزش‌ها و آرمان‌هایی که مدنظر دارند، دست پیدا کنند.

دوران اصلاحات؛ بهترین دوره شکوفایی و توسعه اقتصادی

صادقی افزود: این گفتمان در طی ۸ سال توفیقات زیادی به همراه داشت و در دوره دوم نیز با افزایش رأی مردم، تایید اکثریت قاطع را گرفت و باعث شور، نشاط و فعال شدن نیرو‌های مختلف سیاسی-اجتماعی در کشور شد. با این‌که این گفتمان بیشتر بر محور اصلاحات سیاسی و توسعه سیاسی شکل گرفت، اما در عمل، در عرصه‌های دیگر نیز بسیار موفق عمل کرد و از بهترین دوره‌های شکوفایی و توسعه اقتصادی نیز در همان دوره رخ داد و در واقع کم‌ترین میزان فساد و بیش‌ترین میزان رشد را شاهد بودیم.

جریان مقابل در انتخابات ۸۴ با تمسک به حربه‌های مختلف، به جریان اصلاحات پاتک زد

عضو هیأت رئیسه جبهه اصلاحات گفت در خصوص دلایل عدم تداوم و استمرار این گفتمان، خاطرنشان کرد: از عمده دلایل آن، بالا رفتن بیش از اندازه سطح انتظارات در عرصه سیاسی بود و به هر حال عبور برخی طیف‌ها از چارچوب‌های این گفتمان، از یک سوی و اقدامات، کارشکنی‌ها و نقشه‌هایی که برای شکست این گفتمان صورت گرفت از سوی دیگر، موجب رقم خوردن اتقافاتی در انتخابات سال ۸۴ شد که بخشی از آن، به دلیل ضعف‌های درونی جبهه اصلاح‌طلبان بود که نتوانستند در آن انتخابات، انسجام درونی خود را حفظ کنند. بخشی دیگر به خاطر این بود که جریان مقابلی که در خرداد ۷۶ دچار افول شده بود، از خواب بیدار شد و در انتخابات ۸۴ با تمسک به حربه‌های مختلف توانست پاتکی به جریان اصلاحات بزند. اما در عین حال در حافظه تاریخی مردم ایران، خاطره خوشی از دوران اصلاحات باقی مانده است، این گفتمان، اگر دوباره مجال بازگشت پیدا کند، بازهم می‌تواند در ابعاد مختلف جامعه نفود پیدا کند، چرا که این گفتمان در پی شناسایی و احیای حقوق مردم در ابعاد مختلف است.

گفتمان اصلاحات نیاز به بازسازی دارد

وی با بیان اینکه اگر مردم احساس کنند، مجال ظهور دوباره چنین گفتمانی وجود دارد، دوباره به صحنه می‌آیند، تصریح کرد: در انتخابات ۱۳۸۸ و ۱۳۹۲ مشاهده کردیم که با پشتیبانی رهبر اصلاحات حضور پرشوری در انتخابات شکل گرفت. در ادامه نیز علی‌رغم همه چالش‌هایی که وجود دارد، شاهد ظهور و بروز در این حوزه هستیم. اگرچه گفتمان اصلاحات در درون خود نیاز به بازسازی همگانی و همراه شدن با نیاز‌های جدید را دارد.

ذات گفتمان اصلاحات با براندازی همخوانی ندارد

صادقی درخصوص ارتباط اصلاح‌طلبان با متن جامعه، اظهار کرد: در این خصوص با دو موضوع مواجه هستیم، نخست بحث گفتمان اصلاحات از بعد فکری و نظری است، و دوم، بحث عملکرد افراد منصوب به اصلاحات است که باید این دو موضوع را از یکدیگر تفکیک کنیم و البته مردم نیز این دو بحث را از یکدیگر مجزا می‌کنند. در این خصوص، اگر نقدی وجود دارد، نقد به رفتارهاست تا نقد گفتمان. اگرچه برخی طیف‌ها مطالبه عبور گفتمان اصلاح‌طلبی از نظام جمهوری اسلامی را مطرح می‌کنند و انتظار دارند این گفتمان از چارچوب‌ها عبور کند و به براندازی نزدیک شود، اما ذات گفتمان اصلاحات با براندازی همخوانی ندارد.

بیانیه ۱۵ گانه اقای خاتمی نسخه به‌روزشده اصلاح‌طلبی است

عضو هیأت رئیسه جبهه اصلاحات افزود: در عین حال می‌توان گفت که بخش قابل توجهی از علل جدا شدن متن جامعه از اصلاح‌طلبان به این مسئله بازمی‌گردد که هر زمان مجال برای نقش‌آفرینی اصلاح‌طلبان چه به صورت حداقلی و چه به صورت حداکثری فراهم می‌شود، نیرو‌های تمامیت‌خواهی که در ساختار‌های مختلف و در نقش‌های تعیین‌کننده قرار دارند، عملا فرصت بروز و ظهور پیدا کردن ایده‌های اصلاح‌طلبان در مقام اجرا را می‌گیرند که این مسئله را چه در عرصه سیاست داخلی، چه در عرصه سیاست خارجی و چه در عرصه اقتصادی شاهد هستیم که خود این موضوع یکی از عوامل مهم روی‌گردانی بخشی از جامعه شده است. به همین جهت بخشی از جامعه اعتماد خود را از دست داده‌اند؛ چرا که از نظر آنها، در انتخابات حضور پیدا می‌کنند، با همه موانع به اصلاح‌طلبان رأی می‌دهند، اما در مقام عمل، اصلاح‌طلبان نمی‌توانند به خواسته‌های جامعه پاسخ دهند. این وضعیت در مورد خود اصلاح‌طلبان نیز وجود دارد که به ضعف ساختاری موجود در چهارچوب سیاسی بازمی‌گردد. درخصوص اینکه اصلاحات نیاز به بروز کردن و بازبینی دارد می‌توان به چارچوبی که ازسوی آقای خاتمی به عنوان راه حل‌های ۱۵‌گانه در سال ۱۴۰۲ منتشر شد، اشاره کرد که به نوعی نسخه به روز شده اصلاح‌طلبی در دوره جدید ماست که اگر مجال تحقق آن در جامعه فراهم شود، اصلاحات جان تازه‌ای می‌گیرد.